وقوع زلزله باعث خسارتهای زیادی به مساکن شهری شده که ناشی از عدم توجه به شناخت عوامل اساسی در آسیبپذیری مساکن در برابر زلزله میباشد، از اینرو لازم است که به بررسی و تحلیل متغیرهای تأثیر گذار در آسیبپذیری لرزهای پرداخته و نقش هر کدام را در جهت کاهش آسیبپذیری مشخص نمود. در این مقاله با در نظر گرفتن متغیرهای آسیبپذیری از جمله؛ کیفیت ابنیه، قدمت بنا، نوع مصالح، تراکم جمعیت و سطح اشغال بنا به تحلیل همبستگی و رگرسیون بین آسیبپذیری و هر کدام از متغیرهای مذکور پرداخته شده است. در ابتدا به منظور بررسی وضعیت زمینشناسی و لرزهخیزی منطقه، نقشههای پایه شامل نقشه زمینشناسی، نقشه گسلهای منطقه و نقشه لرزهخیزی منطقه جمع آوری گردیدند. آمارهای مربوط به زمین لرزههای رخ داده از پژوهشگاه بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله و اطلاعات کیفیت ابنیه، قدمت بنا، نوع مصالح، تراکم جمعیت و سطح اشغال بنا از سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری بروجرد در محدودهی بافت فرسوده، استفاده از آمار شهرداری مناطق ۱ و ۲ و همچنین سازمان مسکن و شهرسازی – نظام مهندسی و مشاهدات میدانی جمع آوری گردیده است. سپس با استفاده از نرم افزار تحلیلی آماری، مورد تجزیه و تحلیل قرار سپس با استفاده از روش رگرسیون میزان اثر متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته محاسبه گردیده. از جمله روشهایی که در تصمیمگیریهای چند معیاره مورد استفاده قرار میگیرد روش Topsis است، در این روش گزینهها بر اساس میزان فاصلهشان از نقطهی ایدهآل مشخص گردیده و اولویتبندی می شوند. در روش Topsis گزینههای مفروض یک مسأله، (در این مقاله نواحی یازده گانه شهر)، بر حسب امتیاز آنها از هر شاخص رتبهبندی شده و سپس رتبه نهایی گزینهها از طریق یک فرایند مشخص شده است. یافتههای حاصله از این پژوهش نشان میدهد که بین متغیرهای آسیبپذیری و سایر متغیرهای مذکور رابطهی معنی داری وجود دارد و در آزمون رگرسیون مقدار بتای(β) متغیر کیفیت در مقایسه با سایر متغیرها بیشتر بوده و در نتیجه دارای نقش بیشتری در آسیبپذیری میباشد و به ترتیب نوع مصالح، قدمت بنا، سطح اشغال بنا و تراکم جمعیت در ردههای بعدی قرار گرفتهاند. بیش ترین آسیبپذیری در ناحیه ۶ و ۸ می باشد و ناحیهی ۵ از کم ترین آسیبپذیری برخوردار است. کوتاهتر کلی میتوان گفت، بافت مرکزی و حاشیه شهر جزء مناطق پرخطر و نواحی شمال و شمال شرقی جز مناطق کم خطر در زمان وقوع زلزله میباشند. فایل کامل این مقاله به صورت رایگان قابل دانلود است.
