مداخلات شهرسازانه در دوره اخیر دگرگونی‌های عمده‌ای در ساختار فضایی شهرهای ایران به‌وجود آورده است. در روند این توسعه کالبدی در بسیاری از شهرهای تاریخی، مشکلاتی مانند ناتوانی در سازگاری با تغییرات کالبدی و نبود پیوند مناسب با ساختار شبکه‌ای موجود، هسته‌های تاریخی را دچار مشکل کرده است. پژوهش توصیفی تحلیلی و کمی-مقایسه‌ای حاضر، با هدف بررسی تأثیر طرح‌های توسعه شهری بر ساختار فضایی محدوده تاریخی شهر ارومیه، به تحلیل ساختار شهر در ۴ دوره (۱۳۱۲-۱۳۵۵-۱۳۷۳-۱۳۹۵) به روش چیدمان فضا پرداخته است. جمع‌آوری داده‌ها به‌صورت کتابخانه‌ای است که پس از پرداختن به مبانی نظری، شاخص‌هایی که بخش اصلی و تغییرناپذیر استخوان‌بندی شهر را تشکیل می‌دهد برای تحلیل ساختار فضای شهر معرفی می‌شود. پس از تحلیل پارامترها و نقشه‌ها، تغییرات ارزش هم‌پیوندی به‌عنوان مهم‌ترین مفهوم در این روش مدنظر قرار گرفته است. همچنین به‌منظور بررسی انسجام ساختار محدوده تاریخی، ارزیابی اهمیت راسته‌های تاریخی و عناصر اصلی آن و نحوه توزیع فعالیت‌ها تحلیل شده است. با توجه به نتایج پژوهش، عملکرد و انسجام محدوده تاریخی و ارتباط آن با ساختار کل شهر با تأثیرپذیری از تغییرات کالبدی، به‌مرورزمان کمتر شده و ساختار درونی این محدوده با ساختار کلی شهر پیوند نخورده است. همچنین بخش عظیمی از ارزش‌های هویتی بافت، با تأثیرپذیری از تغییرات از بین رفته و پیوستگی فضایی عناصر اصلی محدوده و اهمیت عملکردی راسته‌های تاریخی تضعیف شده است؛ از این‌رو تغییرات سریع کالبدی در دوره‌های اخیر بر ساختار فضایی محدوده تاریخی تأثیرات منفی داشته است.