در این مقاله فاضلاب‌های ایجاد شده تحت سه عنوان فاضلاب شهری، فاضلاب صنایع بزرگ آلوده کننده، و فاضلاب شهرک‌های صنعتی دسته‌بندی شده‌اند. تا پایان سال ۸۱ فقط ۵۰ تصفیه خانه شهری در سطح کشور در حال بهره‌برداری بوده‌اند که در پایان سال ۸۲ تعداد آن ها به ۷۵ تصفیه خانه افزایش پیدا کرده است. بدین ترتیب از میزان ۳.۹ میلیارد مترمکعب در سال فاضلاب شهری ایجاد شده در کشور، تنها ۹ درصد آن تصفیه و ۹۱ درصد دیگر بدون تصفیه وارد چاه‌های جذبی، رودخانه‌ها و یا زمین‌های کشاورزی می‌شود. میزان فاضلاب صنایع آلوده کننده کشور در سال ۱۳۸۲ بالغ بر ۹۱ میلیون متر مکعب بوده است که، تنها ۳۱ درصد آن تصفیه و بازیافت شده و بقیه بدون تصفیه رها می‌شود. تا پایان سال ۱۳۸۲ در شهرک‌های صنعتی ایران تعداد ۱۰ تصفیه خانه فاضلاب به مرحله راه اندازی رسیده است و عملیات احداث ۱۵ تصفیه خانه فاضلاب نیز در مراحل مختلف عملیات اجرایی می‌باشد. میزان کل بار آلودگی شهرک‌های صنعتی ایران ۳۰.۱۴ هزار تن BOD در سال است که از این میزان بار آلودگی، ۲۴.۱ درصد در سیستم‌های بی هوازی – هوازی و ۲۶.۸ درصد در سیستم‌های هوازی تصفیه می‌شود. پیش بینی شده است که برای تکمیل سیستم‌های تصفیه فاضلاب‌های شهری به ۶۰ هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری نیاز است و در صورت انجام این سرمایه‌گذاری علاوه بر مصون ماندن منابع آبی کشور از خطر آلودگی، بیش از ۵۰۰ هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی از این طریق آبیاری خواهد شد. در بخش پایانی مقاله علاوه بر تبیین نقش دولت، موانع و چالش‌های موجود مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و پیشنهاداتی به منظور رفع این موانع ارائه شده است. فایل کامل این مقاله به صورت رایگان قابل دانلود است.