الگوهای رفتاری افراد در زمان وقوع بحران همواره یکی از موضوعات حیاتی و مهم برای مدیران و مقابله گران بوده است. مطالعات گذشته حاکی از این است که بسیاری از تصورات افراد درخصوص رفتارهای گروهی و فردی ناشی از سوءبرداشت‌ها (افسانه‌های بحران) می‌باشد و در واقعیت چنین رفتارهایی اتفاق نیافتاده است.

در این گزارش به دنبال آن هستیم که این سوءبرداشت ها را بیان کرده و الگوهای رفتاری را درحین حوادث مورد بررسی قرار دهیم. در انتها نیز تجارب رفتارها در زلزله‌های اخیر ایران را ارائه خواهیم کرد.

سخن نخست:

مدیریت شرایط اضطراری، به مجموعه توافقی از رفتارهای پشت سرهم که برای پاسخ دادن به شرایط اضطراری و بهبود آن تنظیم می شود، گفته می شود که مسئولیت ها، ساختارهای مدیریتی، استراتژی ها و منابع را دربرمی گیرد. برنامه ریزی شرایط اضطراری برای حفظ جان و اموال مردم و محیط زیست تلاش می کند و از آثار زیانبار اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی سوانح و حوادث می کاهد.

سرزمین ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی و زمین شناسی آن، از جمله ده کشور سانحه خیز جهان به شمار می آید که همواره بر اثر وقوع سوانح طبیعی خسارات جانی و مالی قابل توجهی را متحمل شده است. همانگونه که می دانیم کلان شهر تهران به عنوان بزرگترين مرکز جمعيتي کشور به لحاظ خطرات و تهدیدات ناشی از سوانح و حوادث غیرمترقبه داراي مشکلات و نابساماني­هاي اساسي و جدي است که همین امر خود نشانگر ضرورت پرداخت به ابعاد متفاوت مدیریت بحران و ساماندهی آن در حوزه های مطالعاتی، برنامه ریزی و اجرایی در کلان شهر تهران می باشد.

از این رو مدیریت مطالعات معماری، شهرساری و امور بحران مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران سعی دارد در راستای انجام وظایف خود، با انجام پژوهش ها و مطالعات راهبردی و نیز انتقال تجارب جهانی و درنهایت اجرایی شدن کاربست مطالعات و پژوهش ها شرایطی را فراهم آورد که در نهایت منجر به ارتقاء وضعیت و عملکرد کیفی کلان شهر تهران در ابعاد مختلف شود. در این گزارش به دنبال آن هستیم که این سوءبرداشت ها را بیان کرده و الگوهای رفتاری را درحین حوادث مورد بررسی قرار دهیم. در انتها نیز تجارب رفتارها در زلزله اخیر ایران را ارایه خواهیم کرد.

تهیه کنندگان: دکتر سید علی بدری