وِنیز (به ایتالیایی: Venezia) جزیره‌ای در شمال ایتالیا که در خلیجی از تالاب ونتزیا در نزدیکی دریای آدریاتیک قرار گرفته‌است و به صورت جزیره‌های کوچک است. جزیره‌ها به وسیلهٔ کانال‌هایی از هم جدا شده‌اند و تردد در شهر به وسیله قایق صورت می‌گیرد و خودرویی وجود ندارد.

شهر ونیز یکی از شهرهای گردشگرپذیر جهان است و سالانه میلیون‌ها گردشگر به این شهر می‌روند. از دیدنی‌های این شهر می‌توان به میدان سن مارکو محل دفن مرقس یکی از حواریون عیسی مسیح که به سن مارکو مشهور است، اشاره کرد.

شهر ونیز به خاطر شکل عجیب و همچنین تعدد آثار تاریخی و هنری و معماری در لیست میراث جهانی یونسکو نیز قرار گرفته که همین موجب شده سالانه میلیون‌ها نفر (بیست میلیون به‌طور تخمینی) از سر تا سر جهان برای دیدن این شهر سفر کنند.

نام ونزیا در ایام قدیم به تمام منطقه ونتو و فریولی اطلاق می‌شد.

ونیز شهر جشنواره‌ها و کارناوال‌ها نیز هست. برای مثال جشنوارهٔ فیلم ونیز در اواخر اوت، هر سال یکی از اتفاقات مهم دنیای فیلم و هنر است. کارناوال ونیز هم که در ماه فوریه در تمام شهر برپاست، از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین کارناوال‌های جهان است. این کارناوال به کارناوال ماسک‌ها نیز مشهور است. ماسک‌های فیلم چشمان کاملاً بسته را نیز هنرمندان این شهر ساخته‌اند. به‌غیر از ماسک‌ها، کریستال‌های ونیزی هم شهرت فراوان دارند و طرز ساخت‌شان دیدنی‌است. این کریستال‌ها را با روش سنتی در جزیره‌های اطراف ونیز (مورانو و بورانو) می‌سازند.

تاریخچه شکل‌گیری:

شهر ونیز به صورت امروزی در ۸۰۰ سال بعد از میلاد با پیشینه زیستی ماقبل تاریخ به وجود آمد. باستان شناسان دریافته اند که شهر ونیز از قرون پنجم و ششم بعد از میلاد شکل گرفته است. شواهد نشان دهنده این است که در زمان قبل از رومیان نیز در شهر ونیز تمدنی وجود داشته که مردم این تمدن به شغل‌های ماهیگیری، تولید نمک و حمل و نقل دریایی مشغول بوده اند. با آمدن رومیان به ونیز مشاغل جدیدتری در ونیز شکل گرفت و آثار متعددی نیز ساخته شد که هم اکنون نیز وجود دارد و یادگار آن دوران است. رومیان در ونیز اولین بندر به نام کیوجا را ساختند و در ۲۵ مارس ۴۲۱ با افتتاح کلیسای سن جاکومتو بر روی پل ریآلتوشهر شهر ونیز به طور رسمی ایجاد شد. زمانی که بربرها به رم حمله کردند، تعداد زیادی از اهالی سرزمین اصلی ونیز گریختند و پراکنده شدند. بنابراین در ابتدا، اقامتگاه های این شهر موقتی بودند که ساکنان آن، آن‌ها را به اقامتگاه دائمی خود تبدیل کردند. به دلیل قرار گرفتن در زمین باتلاقی، آن‌ها مجبور شدند خانه‌های مقاوم‌تری بسازند. آن‌ها به این نتیجه رسیدند که خانه‌ها را روی سکوهایی چوبی بنا کنند که سازه‌ها را محفوظ نگه دارد.بعدها این جزایر کوچک را با استفاده از پل‌هایی به هم وصل کردند که این کار، برقراری ارتباط را برای آنها ساده تر کرد. این نحوه ی ساخت و ساز موجب شد که این شهر شبیه به شهری شناور روی آب، به نظر برسد. بنابراین ونیز زیبا را شهر شناور روی آب نامیدند.

جغرافیا:

ونیز به شهر کانال‌ها مشهور است و با جمعیتی بالغ بر ۲۷۱، ۶۶۳ نفر مرکز ناحیه وِنِتو است. شهر ونیز که در ایتالیا به آن ونتزیا می‌گویند مرکز استان ونتو با جمعیت نفر ۲۷۰۹۵۷ در شمال شرق ایتالیا قرار دارد. شهر ونیز بیشتر از هزار سال مرکز جمهوری ونیز بود و به نامهای سرنیسیما (آرام آرام) و لا دومینانته (حاکم) و رجینا دل ادریاتیکو (ملکه دریای آدریاتیک) نیز شناخته می‌شود

موقعیت جغرافیایی:

شهر ونیز هم سطح دریا می‌باشد و دارای ۱۱۸ جزیره، بعضی از این جزایر به هم به وسیله پل متصل می‌باشند و بعضی دیگر مجزا.

قسمت تاریخی ونیز که درمرکز شهر ونیز قرار دارد به‌طور سنتی و از قدیم به شش قسمت تقسیم شده. این مناطق شش‌گانه عبارتند از درسودورو، سانتا کروچه، سن پلو، سن مارکو، کانا رجو، کاستلو. این مناطق در دو طرف گراند کانال یا کانال بزرگ قرار دارند که حدود ۱۵۰ کانال کوچکتر را به هم وصل می‌کند.

جزایر مهم دیگر که بخشی از ونیز به حساب میایند عبارتند از:

مورانو که به خاطر هنر شیشه‌سازی معروف است.

بورانو که به خاطر توری بافی و همچنین خانه‌های رنگارنگ معروف است.

تورچلو که گفته می‌شود قدیمی‌ترین جزیره در این منطقه می‌باشد از نظر سکونت.

لیدو که دارای دوازده کیلومتر طول می‌باشد و به خاطر ساحل زیبا و آرامش معروف می‌باشد.

آب و هوا:

وِنیز دارای آب و هوای مدیترانه‌ای می‌باشد در زمستان‌ها به حداقل ۳ درجه بالای صفر به‌طور متوسط می‌رسد و در تابستان‌ها متوسط دمای هوا ۲۴درجه بالای صفر. رطوبت هوا نیز بالا می‌باشد.

آب و هوای ونیز نیمه مرطوب و گرمسیری است ، زمستان‌ها بسیار سردند و تابستان‌ها بسیار گرم و مرطوب، کانال‌های ونیز وقت گرما بوی بدی می ‌دهند و مگس‌ها زیاد می ‌شوند ولی با این حال می‌گویند بهتر است ونیز را حتی در تابستان دید تا این که اصلا ندید؛
بهترین زمان سفر به ونیز، بهار و پاییز است، دمای هوا که پایین برود گاهی آب بالا می‌آید و سطح خیابان‌ها را فرا می ‌گیرد که در دفترهای گردشگری شهر نقشه‌ هایی هست که راهنمایی می‌ کند این ‌جور وقت‌ها کدام خیابان‌ها قابل عبورند و کدام‌ها نه، فصل پاییز این شهر جادویی را با قیمت ‌های معقول هتل‌ها، تبدیل به مقصدی فوق‌العاده در این فصل می ‌کند اگرچه برای سفر در این فصل، نیاز به کت و لباس گرم پیدا خواهید کرد.

ونیز از ماه سپتامبر تا نوامبر درست هنگامی که گردشگران شهر را ترک می‌ کنند نیز می‌تواند زمان مناسبی باشد برای سفرتان به ونیز، اگرچه دما در این زمان از سال در محدوده بسیار متغیر و تا ۲۱  درجه سانتی‌ گراد و همراه داشتن لباس‌های گرم ضروری است، اما نرخ قیمت پایین ‌تر هتل‌ها و کانال ‌های خلوت ‌تر، ارزش آن را دارد؛ زمستان‌ ها در ونیز، با وجود محدوده دمای تا ۴ درجه سانتی ‌گراد سرد است، در حالی که بهار بهترین و زیباترین آب و هوا را به شهر هدیه می ‌دهد.

ترابری:

وِنیز شهری بدون خودرو است. رفت‌وآمد در درون آن با قایق انجام می‌شود.

مَد یا بالا آمدن آب دریا:

بالا آمدن آب دریا به‌غیر از مد معمولی می‌باشد بدین معنی که در ونیز به‌ویژه در بهار و پاییز سطح آب به اندازه‌ای بالا می‌آید که رفت‌وآمد را مختل می‌کند و کوچه پس کوچه‌های شهر پر از آب می‌شود درست مانند سیل. مد معمولی هنگامی که با طوفان و امواج همراه باشد موجب بالا آمدن آب بیش از حد معمول می‌شود که این مسئله در ونیز یک مسئله عادی می‌باشد. از سال ۲۰۰۳ پروژهٔ سد دریایی متحرک در دست اجرا می‌باشد تا بدین‌وسیله با این پدیدهٔ بالا آمدن آب مبارزه کنند.

جاذبه‌های گردشگری:

ونیز، شهر عابرین پیاده، تنها شهری در جهان است که در آن ماشین تردد نمی‌کند و برای قدم زدن بسیار مناسب می‌باشد. جزیره اصلی و مرکزی ونیز که ریالتین نام دارد را می‌شود به راحتی در یک ساعت پیاده‌روی تماشا کرد.

ونیز به داشتن کوچه‌های باریک معروف است. علت باریک بودن آن‌ها این است که در گذشته، تنها مسیر ارتباطی، کانال‌های شهر بوده و درب اصلی هر ساختمان به یک کانال باز می‌شده و خیابان‌ها تنها فضایی برای جدا کردن ساختمان‌ها از یکدیگر بوده و کاربرد دیگری نداشتند.

برخی از جاذبه‌های دیگر شهر ونیز عبارت اند از:

میدان و کلیسای

سن مارکو 🙁Piazza San Marco)

میدان سن مارکو یکی از زیباترین و مهم ترین مکان های دیدنی ونیز است و بخاطر این که یکی از حواریون عیسی مسیح به نام سن مارکو در این مکان دفن شده این میدان به این نام مشهور شده است. به گفته برخی مارکوپولو جهانگرد معروف نیز در این میدان دفن شده است. این میدان شلوغ و پر رفت و آمد لقب اتاق نشیمن را گرفته است زیرا در این میدان مردم در کنار هم  جمع میشوند،قدم می‌زنند و قهوه مینوشند و صحبت می‌کنند. «کلیسای سن مارکو» نیز معروف‌ترین کلیسا در ونیز است که بلندترین برج ناقوس ونیز با ارتفاع ۹۹ متر را در خود جای داده است. برج ناقوس کلیسای سن مارکو را به نوعی به‌عنوان نماد شهر ونیز می‌شناسند.

پل افسوس‌ها:

پل افسوس‌ها،این پل یکی از بهترین و پر طرفدارترین نقاط دیدنی و زیبای ونیز است. این پل تاریخی از عاشقانه‌ها و تراژدی‌های زیادی حکایت می‌کند،این پل سرپوشیده سفید رنگ است و علاوه بر این که جلوه گر تاریخ و معماری زیبای ونیز است جایگاه خاص و ویژه‌ای نیز در افسانه‌های عاشقانه این شهر دارد. علاوه بر این، این پل تاریخی مهم روی رودخانه‌ی پالاتزو قرار دارد و قسمت معروف به زندان‌های جدید را به کاخ دوج‌ها وصل می‌کند.گفته می‌شود که وقتی مجرمان را از کاخ بیرون می‌آوردند و از روی پل به‌سمت زندان عبور می‌دادند، آن‌ها فقط می‌توانستند آخرین نگاه‌شان را به ونیز بیندازند و افسوس بخورند. وقتی برای بازدید از میدان سِنت مارک رفتید، حتما این پل حسرت‌بار را هم ببینید.

مورانو:

مورانو یکی از جزایر منطقه ای ونیز است که خودش همانند ونیز از چندین جزیره ی کوچک و مختلف تشکیل شده است که این جزایر از طریق پل‌ها و کانال‌ها با هم در ارتباط‌اند. مورانو معمولا به اندازه‌ی مناطق اصلی ونیز شلوغ نیست و البته که دیدنی‌های زیادی هم دارد‌ که برخی از این دیدنی‌ها عبارت اند از باسیلیکای سانتا ماریا،میدان کامپو سانتو اِستِفانو و کاخ مولا. همچنین مورانو را به‌خاطر هنر شیشه‌گری می‌شناسند. می‌توانید این صنعت را در کارگاه‌های مختلف مورانو از نزدیک ببینید.

جزیره‌ تورسِلو:

جاهای دیدنی ونیز بی شمارند،اگر دوست دارید که در جاهای خلوت ونیز گردش کنید،جزیره ی آرامش بخش تورسلو را فراموش نکنید. تورسِلو در آن‌سوی شرقی بخش اصلی ونیز و پشت جزیره‌ی بورانو قرار دارد و با قایق‌های معمولی حدود ۴۵ دقیقه از ونیز طول می‌کشد تا به اینجا برسید. به تورسِلو که رسیدید، در خیابان اصلی جزیره قدم بزنید و حتما در مسیرتان از کلیسای سانتا ماریا آسونتا هم دیدن کنید. در تورسِلو موزه‌ای نیز به روایت تاریخ این زنجیره از جزایز اختصاص یافته است که می‌تواند برای علاقه‌مندان به تاریخ جذاب باشد. مغازه‌ها و رستوران‌های زیادی هم برای گردش و تفریح وجود دارند تا لذت سفر را برای‌تان را دوچندان کنند.

لیدو:

لیدو یکی از جاهای دیدنی ونیز و منطقه‌ای ساحلی در شمال ایتالیاست و می‌توانید زمانی را در آن به‌دور از شلوغی استراحت کنید. این جزیره ونیز را از دریای آدریاتیک جدا می‌کند و دارای نوار طویلی برای تفریحات ساحلی است. حدود ۲۰ هزار نفر در لیدو سکونت دارند و گردشگران ازلحاظ دسترسی به هتل، رستوران و خرید هیچ‌ کم‌وکاستی‌ای نخواهند داشت. اینجا به‌نسبت نقاط مرکزی ونیز آرام‌ترست و ازآنجایی‌که خبری از خیابان‌ها و کانال‌های پرترافیک نیست، می‌توانید آرامش بیشتری حس کنید.

پل ریالتو:

پل معروف و دیدنی ریالتو، محله‌های «سن مارکو» و «سان پولو» را در ونیز به هم وصل می‌کند. این پل تاریخی که متعلق به قرن شانزدهم میلادی است، نخستین و قدیمی‌ترین پل ساخته شده بر روی «گراند کانال» به شمار می‌رود. «ریالتو» به ایتالیایی به معنای «مرکز معاملات» است. در قدیم چون در این مکان تجارت و معاملات مختلف انجام می‌شده است، این نام را بر روی آن گذاشته‌اند.

 حقایق جالب درباره ونیز:

۱-ونیز از حدود ۱۱۷ جزیره کوچک تشکیل شده و آب‌های بیشتر نقاط شهر، کم‌عمق است.

۲-وسیله نقلیه در شهری که بر روی آب قرار دارد، چیزی جز قایق نیست. قایق‌هایی با نام‌های گوندولا وجود دارد که در ونیز حدود ۷۵۰ قایق اینچنینی وجود دارد.

۳-گوندولاها حدود ۱۱ متر طول و وزنی برابر با ۶۰۰ کیلو دارند.

۴-تا سال ۲۰۱۰ زنان حق استفاده از گوندولا را نداشتند و نمی‌توانستند گوندولا را هدایت کنند. برای اولین بار در سال ۲۰۱۰ یک زن هدایت گوندولای خود را در دست گرفت.

۵-یکی از مشخصه‌های ونیز، پل‌های زیبای آن است. ونیز ۴۱۷ پل دارد.

۶-تا قرن شانزدهم پل‌های ونیز پله نداشتند و افراد برای گذشتن از پل‌ها از روی سطح شیب‌دار با اسب گذر می‌کردند.

۷-پل سایقز، زندان قدیمی ونیز را به شهر متصل می‌کرد، یکی از افراد مشهوری که مدتی در این زندان بود، جاگومو کازانووا، نویسنده قرن ۱۸ میلادی است.

۸-بر اساس یک رسم قدیمی در ونیز، عروس و داماد سوار گوندولا می‌شوند و از زیر پل‌های داخل شهر عبور می‌کنند.

۹-ونیز یکی از قدیمی‌ترین شهرهای دنیا است، ولی بااین‌حال بافت شهری بسیار زیبا و تمیزی دارد و با گشتی در شهر حس نمی‌کنید در یک شهر قدیمی در حال رفت و آمد هستید.

۱۰-پیدا کردن آدرس در ونیز کار بسیار سختی است، مناطق سکونت در این شهر بر اساس شماره تلفن تفکیک شده است و خبری از اسم خیابان و کوچه نیست!

۱۱-در سال‌های اخیر قانونی در ونیز وضع شده که در طول جشنواره‌های هنری یا فرهنگی استفاده از تزئینات گران‌قیمت، چه از طرف دولت و چه از طرف مردم، ممنوع است.

۱۲-هرسال ۱۸ میلیون توریست از ونیز بازدید می‌کنند، یعنی چیزی حدود ۵۰ هزار نفر در روز از این شهر زیبا به‌عنوان گردشگر دیدن می‌کنند.

۱۳-در سال ۱۶۰۸، استفاده از ماسک برای پوشاندن کامل صورت در جشنواره‌ها در ونیز ممنوع شد و در آن سال‌ها برخوردهای سختی با افراد خاطی صورت می‌گرفت.

۱۴-بالا آمدن آب دریا به غیاز مد معمولی است، به این معنی که در ونیز به‌ویژه در بهار و پاییز سطح آب به‌اندازه‌ای بالا می‌آید که رفت و آمد را مختل می‌کند و کوچه‌پس‌کوچه‌های شهر پر از آب می‌شود، درست مثل سیل. مد معمولی هنگامیکه با طوفان و امواج همراه باشد، موجب بالا آمدن آب بیش‌ازحد معمول می‌شود که این مسئله در ونیز یک مسئله عادی است و همه به آن عادت دارند. از سال ۲۰۰۳ به بعد پروژه عظیم سد دریایی متحرک که در نوع خودش بی‌نظیر است، در دست اجرا بوده تا به این وسیله با پدیده بالا آمدن آب مبارزه کنند.

۱۵-غذا دادن به کبوترها در ونیز ممنوع است.

۱۶-بیش از ۱۷۷ کانال آب در ونیز وجود دارد.

۱۷-یکی از ترس‌های همیشگی راجع به ونیز، غرق شدن شهر است!

۱۸-در بازه جزر و مد شدید آب بسیاری از توریست‌ها به ونیز می‌آیند تا از این پدیده بازدید کنند، ولی بسیاری از بومیان ونیز ترجیح می‌دهند در این زمان از شهر خارج شوند.

۱۹-برج ناقوس کلیسای سنت مارکو ونیز در قرن ۱۲ میلادی ساخته شد و در سال ۱۹۰۲ بخشی از این برج فروریخت. برج پس از تخریب بلافاصله بازسازی شد و دقت بازسازی به‌گونه‌ای بود که هیچ تفاوت ظاهری میان برج قدیمی و برج جدید دیده نمی‌شد.

۲۰-ساختار ساختمان‌های بلند در ونیز، بیشتر بر پایه چوب است.

۲۱-سطح آب‌های ونیز هر سال حدود ۱ الی ۲ میلی‌متر بالاتر می‌آید؛ ونیز آرام‌آرام در حال غرق شدن است!

۲۲-ونیز ۱۱۸ جزیره، ۴۱۶ پل، ۱۷۷ کانال و ۱۲۷ میدان دارد.

۲۳-تالاب ونیز ۱۵ متر عمق دارد.

۲۴-خانه‌های لوکس و سلطنتی در ونیز ترکیبی از سبک‌های بیزانس، گوتیک و باروک هستند.

۲۵-دودکش‌های زیاد بر روی خانه‌ها، شکل ونیز را به‌نوعی زیبا کرده است.

۲۶-کانال بزرگ S مانند در ونیز، یکی از بزرگ‌ترین و محبوب‌ترین کانال‌های آب این شهر است. این کانال شهر را به دو قسمت تقسیم می‌کند.

۲۷-بیش از ۱۷۰ سازه آبی در زیر کانال بزرگ ونیز قرار دارد.

۲۸-جمعیت ونیز در ۵۰ سال گذشته از ۱۲۰۰۰۰ نفر به ۶۰۰۰۰ نفر رسیده است.

۲۹-بر اساس باور برخی کارشناسان ونیز تا سال ۲۰۳۰ به شهر ارواح تبدیل شده و خالی از سکنه می‌شود. تنها افرادی برای بازدید از مناطق تاریخی به ونیز سر می‌زنند.

۳۰-جمهوری ونیز بین سال‌های ۱۳۰۰ تا ۱۵۰۰ یکی از قدرتمندترین جمهوری‌های منطقه بوده است.

۳۱-نگهداری از خانه‌های قدیمی در ونیز بسیار گران‌قیمت است.

۳۲-سن شهر ونیز، حدود ۱۵۰۰ سال است.

۳۳-کانال‌ها راه‌های اصلی ارتباطی در ونیز هستند و اگر در هتلی اقامت کردید، به کانال‌های ارتباطی و مسیرهای اصلی دقت کنید.

۳۴-در ونیز بیش از ۴۵۰ مجتمع مسکونی لوکس قرار دارد.

ونیزی که دیگر آب ندارد:

ونیز را همه می شناسیم یا اسمش را شنیده ایم، همان شهر معروف آبی ایتالیا با قایق های پارویی اش که برای رد شدن از مناطق مختلف شهر از آن‌ها استفاده می شود. ونیز را همه با خیابان‌های پر از آبش می‌شناسند و یکی از توریستی ترین شهرهایی بود که مردم برای دیدن خیابان‌ها و کانال‌های مشهورش از مناطق دور به آن سفر می‌کردند. اما حالا که دیگر آبی نیست چه؟ چه اتفاقی برای این شهر زیبا افتاده است؟

این دومین سال است که در ونیز دیگر آبی موجود نیست و در واقع میزان جزر و مد به اندازه‌ای پایین بوده که شهر دچار قحطی آب شده است. این موضوع، گردشگری شهر را با مشکل بزرگی روبرو کرده و افت زیادی در تعداد توریست‌هایش داشته است. حالا تمام مسافرانی که به این شهر سفر می کنند با ونیز به گل نشسته روبرو می‌شوند.

چه اتفاقی در ونیز افتاده است؟

سطح پایین آب به دلیل جزر و مدهای غیر طبیعی و میزان بارش بسیار پایین در نواحی شمال شرقی ایتالیا اتفاق افتاده است. اگرچه، جزر و مدهای کم در این زمان از سال طبیعی است اما، امسال سطح آب حدود ۷۰ سانتیمتر از میانگین پایین تر رفته است.

پایین بودن سطح آب، چهره ی زشت و گل آلودی از شهر را به نمایش گذاشته است. چندین سال مراقبت و نگهداری ضعیف از راه آب‌های شهر، در تجمع میزان انبوهی از گل و لای در لبه‌ی کانال‌ها خود را نشان داده که این موضوع باعث شده تا خیلی از عمق کانال‌ها کم شود و در نتیجه احتمال گیر کردن قایق‌ها در این گل و لای و آشغال‌های شناور بیشتر شده است. همچنین سطح پایین تر از حد معمول آب، باعث شده تا آجرکاری‌های خراب پایه‌ی ساختمان‌های تاریخی بیشتر معلوم شود.

حالا که تمام این مشکلات خودشان را نشان داده‌اند و چهره‌ی شهر را واقعا زشت کرده‌اند، مسئولان شهر به فکر تمیز کردن و لایروبی کانال‌ها افتاده اند. خبر بدتر اینکه ونیز سیستم فاضلاب مدرن ندارد و در نتیجه در تمام این دوران فضولات انسانی مستقیما به داخل کانال‌ها ریخته می شده که این موضوع نه تنها چهره ی شهر را به طرز وحشتناکی زشت می‌کند بلکه بوی بسیار زننده‌ای هم در شهر ایجاد می‌کند.