کپنهاگ، یکی از بزرگترین شهرهای پیاده دنیاست. اگرچه این شهر با شاخصه های میراث تاریخی ویژه‌اش همچون یک شبکه خیابانی قرون وسطایی باریک اعتبار یافته است اما به صورت مداوم در جهت بهبود کیفیت زندگی خیابانی خود در حال فعالیت بوده است.

در ۴۰ سالی که خیابان اصلی کپنهاگ -اشتروگت- به یک محدوده کاملاً پیاده تبدیل شده است، طراحان شهری  گام‌های کوچک بی‌شماری در جهت تغییر شکل شهر از یک مکان اتومبیل مدار به یک محیط شهروندگرا برداشته‌اند. فضاهای پیاده مدار مرکزی این شهر در طی یک برنامه ۴۰ ساله از ابتدای دهه ۱۹۶۰ تا اواخر قرن گذشته به بیش از ۶ برابر افزایش یافته‌اند. همین اقدامات سبب شد که کپنهاگ به عنوان یکی از موفق‌ترین شهرهای پیاده جهان در ژوئن سال ۲۰۰۴ پذیرای پنجمین کنفرانس بین المللی Walk 21 با شعار «شهرهایی برای مردم» باشد.

یان گل، معمار دانمارکی و همکار مولف کتاب «فضاهای عمومی- زندگی عمومی» که مطالعه‌ای است درباره آنچه سبب می‌شود فضاهای شهر کپنهاگ کار کنند، در این باره می‌گوید: «در کپنهاگ، ما پیشگام روش مطالعه سیستمی و ثبت مردم در شهر بوده‌ایم. بعد از بیست سال تحقیقات، ما قادر بوده‌ایم ثابت کنیم که این گام‌ها چهار برابر بیشتر زندگی عمومی را ایجاد کرده‌اند.» مدیریت شهر کپنهاگ برای تبدیل این شهر به یکی از بزرگترین شهرهای پیاده مدار جهان، برنامه ریزی گسترده‌ای را انجام داده است. در ذیل، برنامه ۱۰ مرحله‌ای کپنهاگ برای ایجاد یک شهر پیاده مدار ارائه شده است.

۱-تبدیل خیابان‌ها به راه‌های اصلی کاملاً پیاده:

شهر کپنهاگ، خیابان اصلی سنتی خود، اشتروگت را در سال ۱۹۶۲ به یک راه کاملاً پیاده تبدیل نمود. این خیابان به دلیل مسیرهای پیچ در پیچ و باریک خود دارای شهرت بین المللی می‌باشد. در دهه‌های بعدی، آن‌ها بتدریج خیابان‌های مخصوص پیاده بیشتری را اضافه کرده، آن‌ها را به مسیرهای با اولویت پیاده جایی‌که عابران پیاده و دوچرخه سواران اولویت حرکت دارند اما عبور اتومبیل‌ها با سرعت پایین مجاز می‌باشد، متصل نمودند.

در سال ۱۹۶۲ مسئولان شهر، خیابان تاریخی و اصلی شهر را به پیاده‌راهی بزرگ تبدیل کرده‌اند. با توجه به این موفقیت در دهه‌های گذشته و به‌تدریج خیابان‌های فرعی بیشتری به پیاده‌راه تبدیل شده‌‌اند که این پیاده‌راه‌های فرعی به پیاده‌راه‌های اصلی شهر متصل شدند؛ به این ترتیب مسیری مناسب جهت رفاه و آسایش مردم برای پیاده‌روی و رفت و آمد شکل گرفت و دوچرخه‌سواران نیز از این مسیر استفاده می‌کنند. البته مسیری محدود برای اتومبیل‌ها در نظرگرفته شده به‌شرطی که سرعت اتومبیل‌ها از میزان مجاز در این منطقه تجاوز نکند.

تصویر۱: روند تبدیل خیابان‌ها به مسیرهای پیاده و دوچرخه در سال‌های مختلف

۲-کاهش تدریجی ترافیک و پارکینگ:

جهت ثابت نگه داشتن حجم ترافیک، مسوولان مدیریت شهری، شمار اتومبیل‌ها را در مرکز شهر از طریق حذف فضاهای پارکینگ به میزان ۲-۳ درصد در سال کاهش دادند. بین سال ۱۹۸۶ و ۱۹۹۶، شهر در حدود ۶۰۰ فضای پارکینگ را حذف کرد.

۳-تبدیل محوطه‌های پارکینگ به میادین عمومی:

اقدام به ایجاد خیابان‌های پیاده، فضای محوطه‌ای پارکینگ را آزاد کرده و شهر را قادر ساخت که آن‌ها را به میادین عمومی و فضاهای شهری تغییر شکل دهد.

۴-متراکم و پایین نگه داشتن مقیاس:

ساختمان‌های با فضای متراکم با ارتفاع کم به بادهای ملایم اجازه می‌دهند که از فراز آن‌ها عبور کرده و مرکز شهر را معتدل‌تر و در معرض وزش بادهای کمتری نسبت به بقیه کپنهاگ نگه دارند.

۵-احترام به مقیاس انسانی:

معتدل‌ترین مقیاس شهر و شبکه خیابانی، پیاده روی را به یک تجربه رضایت بخش تبدیل کرده است؛ ساختمان‌های تاریخی کپنهاگ با حالت تمکین مانندشان، سایبان‌های محافظ و راهروهایشان، فضاهای کشف نشده‌ای برای مردم ایجاد می‌کنند که بایستند و بنشینند.

۶-ساکن کردن مردم در هسته مرکزی:

اکنون بیش از ۶۸۰۰ نفر در مرکز شهر زندگی می‌کنند. آن‌ها وابستگی‌شان را به اتومبیل از بین برده‌اند و در شب هنگام پنجره‌های روشن آن‌ها به عابران پیاده حسی از ایمنی می‌بخشد.(وجود چشمان ناظر برای ایجاد امنیت)

۷-تشویق زندگی دانشجویی:

دانشجویانی که با دوچرخه به دانشگاه می‌روند به حجم ترافیک نمی‌افزایند؛ برعکس، حضور فعال آن‌ها، در روز و شب به شهر سرزندگی می‌بخشد.

۸-انطباق منظر شهر با تغییرات فصول:

کافه تریاهای سرباز، میادین عمومی و اجراکنندگان برنامه‌های خیابانی هزاران نفر را در تابستان جذب می‌کنند. میادین اسکیت روی یخ، نیمکت‌های گرم و گرم کننده‌های گازسوز در گوشه‌های خیابان، زمستان را در مرکز شهر لذتبخش می‌سازند.

۹-ترویج دوچرخه سواری:

شهر کپنهاگ، خطوط دوچرخه سواری جدیدی را به وجود آورده و مسیرهای موجود را توسعه داده است. آن‌ها با استفاده از فضای آزاد شده از طریق حذف پارکینگ در نزدیکی تقاطع‌ها، محل عبور دوچرخه‌ها را جانمایی کردند. در سال ۲۰۰۴ میلادی ۳۴ درصد ساکنان کپنهاگ که در شهر کار می‌کنند، با دوچرخه به محل کار خود می‌رفتند.

۱۰-در دسترس قرار دادن دوچرخه‌ها:

کپنهاگ اولین شهری بود که سامانه دوچرخه کرایه‌ای را جهت تشویق مردم به استفاده از این شیوه حمل و نقل راه اندازی کرد. مردم می‌توانند دوچرخه‌های شهری را در حدود ۲ دلار و ۵۰ سنت کرایه کنند؛ زمانی که استفاده آن‌ها تمام شد، به سادگی دوچرخه‌ها را در هر یک از ۱۱۰ توقفگاهی که در اطراف مرکز شهر واقع گردیده است، رها کرده و پول آن‌ها پس داده می‌شود.