چکیده: وجود تفرق سیاسی و قلمرویی در شرایط فراهم بودن امکان برنامه ریزی کاربری زمین انحصاری و کنترل رشد محلی متفرق به پراکنده رویی توسعه می انجامد. به زبان ساده قلمروهای مدیریت شهری(شهرداری ها) واقع در منطقه با تعیین محدوده برای شهرها و کنترل ساخت وساز موجب افزایش هزینه زمین و ساخت و ساز برای گروه های جمعیتی شده و با انجام برنامه ریزی کاربری زمین انحصاری (فقدان برنامه ریزی منطقه ای) موجب تقلیل ذخیره مسکن قابل استطاعت درون محدوده خود می گردند. از این رو جمعیت سرریز (در ایران گروه های کم درآمد جمعیتی) برای یافتن مسکن و سرپناه مناسب شرایط اقتصادی خود به نواحی سرازیر می شوند که زمین در آن ارزان بوده و در فقدان یا ضعف کنترل رشد، هزینه ساخت وساز پایین است. تحقیق حاضر تلاش خواهد کرد تا مکانیزم عمل پراکنده رویی توسعه را در قالب بررسی الگوهای رشد شهری در محدوده شهر ها، حریم و خارج از حریم منطقه کلان شهری تهران و نیز تغییرات رشد جمعیت پیش و پس از تأسیس شهرداری (ایجاد سیستم کنترل رشد) در این منطقه را در طی چهار دوره مورد مطالعه از سال ۱۳۴۵ تا ۱۳۸۵ بررسی کند. یافته های تحقیق نشان داد که در شرایط تفرق سیاسی موجود، رشد سرریز در منطقه همیشه از نواحی دارای کنترل رشد به نواحی ای سرازیر شده است که کنترل رشد در آن ها ضعیف است.

واژگان کلیدی:تفرق سیاسی، پراکنده رویی شهری، کنترل رشد، منطقه کلا نشهری تهران.

 تاريخ دريافت مقاله: ۱۳۹۱/۱۰/۲۵       تاريخ پذيرش نهايي: ۱۳۹۲/۰۴/۱۰

تعداد صفحات:۱۸ صفحه

محل انتشار:نامه معماری و شهرسازی،دوفصلنامة دانشگاه هنر، شماره ۱۱،پاییز و زمستان۹۲

فایل PDF مقاله تحلیل الگوهای پراکنده رویی شهری در منطقه کلان شهری تهران با تأکید بر اثرات تفرق نظام تصمیم گیری و کنترل رشد به صورت رایگان از طریق لینک زیر می توانید دانلود نمایید.