مجله دانش شهر از سال ۱۳۸۸ شروع به کار کرده و توسط مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران منتشر می شود. دوره انتشار این مجله به صورت ماهنامه بوده و موضوع اصلی آن، دیپلماسی شهری و روابط بین الملل است.
سایت این مجله عبارت است از :http://rpc.tehran.i
مجله دانش شهر،شماره ۲۶ – بهمن ۱۳۸۹
حمل و نقل به عنوان یکی از بزرگترين چالش های زيرساختي پيش روي کلانشهرها شناخته شده است؛ چنانکه عملکرد کارآمد کلانشهرها تا حد زيادي وابسته به وجود يک سيستم حمل و نقل کارآمد است. حمل و نقل به چند دليل در راس اهميت زيرساختي کلانشهرها قرار دارد : اول اينکه در حاليکه بعضي از مشکلات زيرساختي، مانند کمبود آب، در درجه اول بر نواحی کم درآمد شهر تاثير مي گذارد؛ ازدحام، شلوغي قطارها و ترافيک همراه با آلودگي در همه سطوح جامعه قابل رويت است. به علاوه ارتباطی واضح و مستقيم بين کارآمدي سيستم حمل و نقل شهري با جايگاه کلانشهرها در رقابت جهاني وجود دارد. به عبارتي اگر بپذيريم که کلانشهرها موتور اقتصاد جهاني هستند، اين شبکه حمل و نقل است که اين موتورها را کارآمد نگه مي دارد. ناکارآمدي سيستم حمل و نقل شهري نتايج زيست محيطي مانند آلودگي هوا و اثرات منفي اقتصادي به دنبال خواهد داشت و باعث ناکارآمدي عملکرد شهري مي گردد.
شهر تهران با جمعيت ساكنين نزديك به ۷٫۸ ميليون نفر و با احتساب سفرهاي دروازهاي كه جمعيت شناور آن را به بيش از ۸٫۵ ميليون نفر در روز ميرساند، بزرگترين كلانشهر در كشور و خاورميانه است كه با مشكلات جدي و عديدهاي در سيستم حمل و نقل خود مواجه است. اين مشکلات تا حدي از ويژگيهاي خاص اين شهر به عنوان کلانشهر جهاني واقع در يک کشور در حال توسعه و نيز تا حدي از ويژگيهاي خاص اقتصادي و سياسي کشور و شرايط ويژه کالبدي ـ فضايي شهر ناشي مي شود. در طي ۱۰ سال اخير با افزايش مالكيت خودرو و افزايش رفاه نسبي، نرخ سفر از ۱٫۵ سفر سواره به ازاء هر نفر افزون شده است، بطوريكه قريب به ۱۵ ميليون سفر سواره در طي روز در شبكه معابر شهر تهران جريان دارد (طرح جامع ترافیک و حمل و نقل تهران) که اين تعداد سفر، منشاء بسياري از مشكلات ديگر شهر تهران از جمله آلودگي زيست محيطي، کاهش امنيت سفر، خسارات مالي ناشي از هدر رفت سوخت و … است. به نظر مي رسد حل مسئله ترافيک در تهران به کلاف سردرگمي تبديل شده که حل آن بدون در نظر گرفتن ابعاد مختلف موثر بر آن امکان پذير نمي باشد.
هدف از اين نوشتار بررسي مشکلات و مسائل پيش روي حمل و نقل تهران و علل به وجود آمدن آنهاست. از اين رو ابتدا به بررسي ويژگيهاي مشترک و چالشهاي پيش روي کلانشهرها به طور عام پرداخته شده و در ادامه مسئله حمل و نقل در کلانشهرها به طور عام و چالشهاي کلانشهرها در کشورهاي در حال توسعه به طور خاص مورد بررسي قرار گرفته است و نهايتا با توجه به جميع مطالعات انجام شده، مسائل و مشکلات حمل و نقل در تهران و عواملي که اين مسائل را به وجود آورده اند، مورد ارزیابی قرار گرفته است.
موضوع: عمران و حمل و نقل شهری
نویسندگان: الهام فلاح منشادي ، امير علي مصطفوي مقدم
