کیفیت محیط شهری در تهران کاهش پیدا کرده و با یک سطح قابل قبول مبتنی بر معیارهای حداقلی نگهداشت فاصله زیادی دارد. برخی از این گلایهمندیها که توسط شهروندان به شورای شهر تهران نیز منعکس شده، به شکل تذکر به شهرداری در پارلمان شهری تهران نیز مطرح شده است. مصداق بدیهیترین رخداد جاری در شهر که همه شهروندان آن را ماموریت شهرداری میدانند، نظافت و آراستگی چهره شهر است اما با توجه به ضعف در حوزه اجرایی این ماموریت، در عمل نابسامانی در صورت ظاهری شهر مشهودتر از هر زمان دیگری است. بر اساس آمار اردیبهشت ۱۴۰۲ از درخواستهای نظافت شهر که در سامانه «۱۳۷پلاس» ثبت شده است، حجم تماسهای مربوط به این درخواست نسبت به ماه مشابه سال قبل ۶۰ درصد افزایش یافته است.
تهران در حوزه نگهداشت در دورههای مختلف بالا و پایینهایی داشته است اما از نگاه شهروندان تیزبینی که تحولات شهر را با دقتی فراتر از روزمرگی شهروندی دنبال میکنند، اکنون یکی از ضعیفترین دورههای شهر در حوزه نگهداشت را سپری میکنیم. فهرست مطولی از مصادیق این آشفتگی در شهر وجود دارد که طیفهای مختلف شهروندان هر روز با تمام یا برخی از آنها مواجه میشوند. از خرابی روشنایی معابر و خاموشی آنها گرفته تا مشکلات روکش آسفالت معابر که برخی از آنها هفتهها و ماهها در یک نقطه باقی میماند و این اواخر هم خرابی تجهیزاتی مثل پله برقی در سطح شهر و همینطور در شبکه مترو که حادثهساز نیز شده است.ضعف در جمعآوری زبالهها در برخی محلههای شهر و مساله عدم شستوشوی به موقع مخازن بدبو به خصوص در فصل گرم سال، خرابی وسایل بازی در پارکها، ضعف در شستوشوی دورهای جداول و معابر با خودروهای مکانیزه، نابسامانی ظاهری تابلوهای شهری و ترافیکی (تا حدی که بعضا حتی رنگ استفاده شده برای اعمال تغییرات در برخی تابلوهای شهری در زمان تغییر، با رنگ قبلی زمینه آن منطبق نیست) و همینطور تعلیق فعالیت و تعطیلی برخی امکانات داخل پارک بزرگ و فرامنطقهای مثل رستورانها و … که به متروک شدن و فرسودگی این ابنیه انجامیده است، عناوین تنها بخشی از نابسامانیهایی است که در محیط شهری مشهود است.
این روزها خانههای شهروندان تهرانی با سرعت بیشتری نسبت به گذشته در حال اتصال به شبکه یکپارچه فاضلاب شهری است اما ترمیم آسفالت در نقاط حفاری شده مقابل ساختمانهای شهر در برخی محلهها با کیفیتی پایین انجام میشود. شاید حدود یک دهه از زمانی که برای ترمیم و لکهگیری آسفالت در تهران یک دستورالعمل فنی و کارشناسی تنظیم شد میگذرد. در دورهای شهروندان شاهد برشهای منظم و هندسی آسفالت در نقاط نیازمند لکهگیری بودند و آسفالتریزی فلهای بدون این برشهای به اصطلاح پنیریشکل توسط همه پیمانکاران ممنوع اعلام شده بود. با اجرای سراسری این دستورالعمل کیفیت روکش آسفالت معابر در تهران به شکل محسوسی بهبود پیدا کرده بود اما این روزها دقت در ترمیم حفاریها به حداقل رسیده و خبری از پایبندی به دستورالعمل آزموده شده سالهای گذشته نیست.
صرفنظر از مشاهدات بصری که گواه اثبات این مدعاست، آمار رسمی نیز شلختهتر شدن تهران را تایید میکند. بر اساس گزارش اردیبهشت ماه سامانه «۱۳۷پلاس» که پل ارتباطی بین شهروندان و شهرداری تهران محسوب میشود، حجم کل تماسها با این سامانه نسبت به اردیبهشت پارسال ۱۴ درصد افزایش یافته است. همچنین در میان این تماسها موارد مربوط به نظافت شهر با افزایش ۶۰ درصدی نسبت به اردیبهشت پارسال روبهرو بوده است. تماسهای مربوط به جمعآوری زبالهها و روکش آسفالت معابر نیز به ترتیب با ۳۵ و ۳۸ درصد افزایش نسبت به ماه مشابه پارسال همراه بوده است. نکته تلخ دیگری که اثبات میکند تهران شلختهتر از سال ۱۴۰۱ شده این است که تعداد پیامهای «۱۳۷پلاس» در حالی امسال هم افزایش پیدا کرده که پارسال میزان پیامهای گلایهمندی شهروندان نسبت به سال ۱۴۰۰ حدود ۷۰ درصد افزایش یافته بود و در سال ۱۴۰۰ نیز میزان افزایش نسبت به سال ۹۹ معادل ۷۷ درصد بود؛ موضوعی که نشان میدهد آژیر آنتروپی (بینظمی) در تهران به صدا درآمده است، چراکه طی سه سال پیاپی، روند رو به رشد درخواست شهروندان در حوزه نگهداشت شهر به نوعی منعکسکننده ضعف بیش از پیش در این حوزه است.